Đối với tôi – một người giáo viên, và cũng là người con của một bệnh binh – một chiến sỹ cách mạng có 55 năm tuổi Đảng – ngày 27 tháng 7 không chỉ là một dấu mốc lịch sử. Đó là một phần máu thịt, là kỷ niệm gắn liền với cha tôi – người lính năm xưa trở về từ chiến trường với vết thương không thể lành, với bệnh tật đầy mình. Vết thương nằm lại trong thân thể, sức khỏe suy yếu rõ rệt theo năm tháng, nhưng lòng tự hào thì mãi sống trong tim ông – và trong tim mẹ cùng ba anh em tôi.
Tôi vẫn nhớ những buổi tối cha ngồi bên bàn nước, ánh đèn dầu leo lét hắt bóng người lính già lên tường. Ông ít kể chuyện chiến tranh, nhưng mỗi lần nhìn ông chống chọi với bệnh tật do chiến tranh để lại, tôi hiểu: có những nỗi đau không cần nói ra mới là sâu nhất. Và có những hy sinh thầm lặng, lại chính là biểu tượng sống động nhất của lòng yêu nước.
Tôi là một Tổng phụ trách Đội, trong quá trình công tác của mình tôi đã rất nhiều lần cùng học sinh đến thắp hương tại các nghĩa trang liệt sỹ các xã mà tôi công tác. Mỗi nơi tôi đi qua, mỗi lần tôi đưa học trò đến thắp hương, lòng tôi lại dâng lên một cảm xúc khó tả. Những ngôi mộ nằm yên bình trong lòng đất, giản dị như chính cuộc đời của các anh – những người lính mãi mãi tuổi đôi mươi. Có lần đưa các em học sinh thắp hương tại nghĩa trang liệt sỹ Nầm, có học sinh xúc động lặng thinh thật lâu trước một tấm bia không tên, và em đã hỏi tôi: “Cô ơi, sao lại ghi là “Liệt sĩ chưa biết tên”? Tôi mỉm cười, nhưng tim nhói lên một nỗi buốt nhẹ: “Vì có những người ra đi không ai biết họ là ai, nhưng Tổ quốc thì luôn ghi nhớ.”
Chúng tôi – những người thầy cô – hiểu rằng nhiệm vụ tri ân không chỉ dừng lại ở những buổi lễ hay những dòng khẩu hiệu. Đó là những bài học kể bằng giọng trầm lặng, là những lần dẫn học sinh đi thắp hương tại nghĩa trang liệt sỹ, đi thăm các gia đình chính sách, là khi tôi kể cho các em nghe về người cha đã chiến đấu, về lý do vì sao mỗi chúng ta hôm nay cần sống tử tế và biết ơn.
Ngày 27/7 là dịp để không chỉ tri ân người đã khuất, mà còn là dịp để sẻ chia với những người còn sống – những thương binh, bệnh binh, mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình liệt sĩ. Họ là nhân chứng sống, là những trang sử bằng xương bằng thịt giữa đời thường. Tri ân, vì thế, không chỉ nằm ở ký ức – mà còn cần thể hiện trong hành động, trong suy nghĩ và trong cách chúng ta sống mỗi ngày.
Tôi tự hào vì được sinh ra trong một gia đình có truyền thống cách mạng. Tôi tự hào về cha tôi – dù thân thể không khỏe mạnh, luôn ốm đau bệnh tật – vẫn luôn sống với tinh thần người lính, giản dị và kiên cường. Chính ông đã dạy tôi biết yêu đất nước từ những điều nhỏ bé, dạy tôi sống có lý tưởng, có trách nhiệm và có lòng biết ơn.
Mỗi tháng Bảy, khi tiếng loa vang lên bài “Hồn tử sĩ”, khi từng nghĩa trang liệt sỹ rợp bóng cờ Tổ quốc, tôi lại thầm nhắc bản thân: Là con của bệnh binh, là Tổng phụ trách Đội, là người thầy của thế hệ trẻ, tôi càng phải có trách nhiệm lan tỏa ngọn lửa tri ân – để lòng biết ơn không chỉ là ký ức, mà bằng những minh chứng cụ thể qua những hành động thiết thực trong từng lớp học, in dấu trong trái tim qua từng thế hệ học sinh.
Kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ, tôi viết những dòng này bằng tất cả lòng biết ơn sâu sắc. Cầu mong những người đã khuất yên nghỉ. Cầu mong những thương binh, mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình liệt sĩ luôn mạnh khỏe, ấm lòng vì thế hệ hôm nay vẫn đang tiếp nối con đường các anh đã đi – bằng tất cả niềm tin và tình yêu quê hương. Và hơn hết, tôi viết những dòng này để tưởng nhớ đến cha tôi - một bệnh binh đã cống hiến hết mình vì đất nước. Đây là ngày 27/7 đầu tiên tôi không còn cha nữa. Người từng dạy tôi biết trân trọng cuộc sống, biết tự hào về truyền thống gia đình, đã lặng lẽ rời xa tôi trong một buổi chiều se lạnh. Nỗi mất mát ấy như khoét một khoảng trống không thể lấp đầy trong tim. Tôi không còn được nhìn thấy ánh mắt hiền từ của cha mỗi lần về nhà, không còn nghe những lời kể rưng rưng của ông về đồng đội, về quá khứ chiến trường.
Nhưng tôi hiểu rằng, cha tôi vẫn ở đây – trong từng hơi thở của đất, trong ký ức của tôi và trong mỗi bài học tôi truyền lại cho học trò. Tri ân cha – cũng là tri ân tất cả những người đã ngã xuống, đã hy sinh một phần thân thể, đã lặng lẽ giữ gìn hòa bình cho Tổ quốc hôm nay. Tôi viết những dòng này cũng là để nói với cha: con nhớ cha, và con sẽ tiếp tục sống, cống hiến, làm người thầy đúng như cha hằng mong muốn.