Những ai sinh ra bên núi Nầm, sông Phố (Hương Sơn - Hà Tĩnh), khi xa quê rồi ai mà chẳng neo lại trong tâm trí hàng thông reo bốn mùa bên dãy núi Nầm trầm mặc.
Núi Nầm - sông Phố. Ảnh Internet
Rừng thông xanh kiên cường qua những ngày nắng nóng thiêu đốt. Rừng cháy, thân cây trơ trụi, khô khốc... Vậy mà kỳ lạ thay, loài cây ấy lại vẫn vạch đất khô mà hồi sinh.
Chiều nay, bên đồi thông reo nghi ngút, gió Lào thổi nhẹ hơn vì như đã mệt sau mấy ngày liên tục quạt lửa, ánh mắt mẹ miên man thương nhớ trong làn khói hương phảng phất ở Nghĩa trang Liệt sĩ quốc gia Nầm. Nấm mộ khắc tên con mẹ và cả những nấm mộ mang tên đồng đội của con...
Dòng sông Phố chảy từ đại ngàn, đến bên rú Nầm thì quanh co uốn lượn. Nước sông ngày hạ chơi vơi trong nắng và gió Lào. Mẹ ngồi trầm mặc nhìn lên hàng thông reo vi vút. Thông sống thật trường tồn. Những thân cây vươn lên mạnh mẽ đón lấy những tia nắng trong xanh nhất của bầu trời cao rộng.
Có ai một chiều ngồi bên cầu, lắng nghe vi vu tiếng thông rì rào đầy huyễn hoặc trong gió? Thông ca hát tự bao giờ? Tự khi mẹ gánh những gánh chè từ vùng Sơn Thủy, Sơn Mai kĩu kịt, vượt qua làn đạn xối ở cầu Nầm, xuôi tận chợ Choi, chợ Gôi đổi cho con cái bánh đa, bánh đúc? Thông hát ca tự bao giờ? Từ thời các con của mẹ bé nhỏ lon ton, mỗi khi nghe tiếng máy bay Mỹ lại hốt hoảng chui xuống hầm trú nấp? Thông hát ca từ ngày xửa, ngày xưa...
Ngày con trai, con gái của mẹ vừa tròn mười tám, mái tóc xanh bồng bềnh, đôi vai trần vạm vỡ, nối nghiệp cha lên đường. Mẹ ở lại với rừng thông quê hương, ở lại với đồi chè xanh mướt, ngóng trông và chờ đợi.
Mẹ yêu quê hương, đất nước mình, yêu những chiều trời còn bảng lảng nắng, môi mẹ cười rung rung trong gió lào cuối hạ, ngắm những đứa con thơ chơi chắt, chơi chuyền. Nước mát dòng sông và củ sắn, củ khoai nuôi con mẹ khôn lớn. Chuyện kể tự ngày xưa, mẹ Âu Cơ sinh trăm trứng, nuôi dạy trăm con để chia nhau cai quản giang sơn. Bà mẹ nghèo của Thánh Gióng cũng từ nong cà, nong gạo mà nuôi con trở thành chàng Phù Đổng. Huyền thoại nối tiếp huyền thoại, tự ngày xưa đến tận ngày nay. Những bà mẹ Việt Nam vĩ đại, những Bà mẹ Việt Nam anh hùng!
Các con không về, lòng mẹ quặn đau... Ảnh minh họa Internet
Rú Nầm có thổ nhưỡng khác những vùng đất khác. Thông nơi đây vì thế cũng có đặc trưng riêng. Thông ở rú Nầm chắt chiu dòng nước sông Ngàn Phố, chắt chiu chút mỡ màu từ sỏi đá, gom góp tằn tiện chút hơi ẩm trong gió và nắng miền Trung bỏng rát, rồi biến hóa thân hình sao cho lá thật nhỏ, thật nhọn. Cây cũng như người nơi đây, chẳng bao giờ dám hoang phí, suốt cả cuộc đời có mặt ở trần gian là suốt cả một đời chỉ biết chắt chiu, gom góp...
Mẹ cũng vậy. Mẹ cũng như thông. Để rồi những đứa con mang hình hài đẹp đẽ và tâm hồn đầy khát khao, đầy ý chí lên đường ra trận. Mái tóc con gái mẹ dài như dòng sông Phố, đôi tay con trai mẹ rắn rỏi như thân cây thông rừng. Cuộc đời mẹ gom góp, chắt chiu được gia tài ấy, mẹ dâng cho Tổ quốc của mẹ, cũng là Tổ quốc của con.
Con ngõ nhỏ nơi có hàng chè nghiêng nghiêng trong nắng ba lần chứng kiến mẹ tiễn chồng, tiễn con trai, con gái lên đường. Rồi cũng con ngõ cô liêu ấy ấp ôm bóng mẹ liêu xiêu ba lần nhận tin dữ. Các con không về, lòng mẹ quặn đau...
Nghĩa trang liệt sỹ quốc gia Nầm - nơi yên nghỉ của các anh hùng, liệt sỹ. Ảnh Internet
Trong đôi mắt đã mờ đục vì bao dòng nước mắt tưởng cạn khô, mẹ bùi ngùi nhớ lại hình ảnh những đứa con của mẹ... quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh! Trận Thành Cổ giữa mùa hè đỏ lửa, tám mốt ngày đêm lòng mẹ như lửa cháy... Dáng các anh trên đường băng Tân Sơn Nhất, đã hy sinh rồi mà nòng súng vẫn thẳng hướng quân thù! Có phải tên các anh đã hóa thành tên đất nước, hóa vào từng tấc đất, ngọn cây, hóa vào hàng thông reo rì rào trên rú Nầm chiều nay...
Chiều nay, rú Nầm vẫn rì rào thông reo. Những cây thông đã tái sinh từ trận cháy dữ dội mùa hè năm ngoái. Loài thông trên rú Nầm sống lại kỳ diệu, từ lớp mùn của những thân cây khô héo trơ trụi, mầm non như được tiếp thêm sức sống mãnh liệt, vươn mình trong gió và bỏng cháy nắng miền Trung. Đời cây cũng thật kỳ lạ, những thân cây ngã xuống, những chiếc lá lìa cành, lại là nguồn sống cho những mầm non khác nhú lên, sinh sôi, nảy nở.
Con của mẹ có thể cũng như chiếc lá, như loài cây. Con ngã xuống để đất nước mình được sống, để nắng lại xanh, khói lam chiều lại dìu dặt trên từng mái nhà, đàn em thơ lại ngụp lặn dưới dòng sông Phố hiền hòa, mênh mang. Và cả những hàng thông reo rì rào, dịu êm...