Đến với Hà Tĩnh, du khách không chỉ được tham quan, tìm hiểu nhiều di tích danh thắng tuyệt đẹp mà còn được thưởng thức các đặc sản nổi tiếng của miền quê này. Trong số đó, Nhung hươu Hương Sơn là một loại dược liệu quý cho sức khỏe, có giá trị dinh dưỡng cao, mẫu mã và hình thức được cải tiến phù hợp trong việc sử dụng cũng như làm quà biếu cho người thân, bạn bè.
Nhung hươu hay còn gọi là lộc nhung, chính là sườn non của con hươu đực. Nhung hươu là sản phẩm có giá trị kinh tế cao, giá trị sinh học và cung cấp các hoạt chất có tác dụng nâng cao sức khỏe và chữa bệnh. Vì vậy, Nhung hươu được coi là một trong tứ đại danh dược (sâm, nhung, quế, phụ).
Hà Tĩnh tự hào là một trong những địa phương có số lượng đàn hươu và sản lượng Nhung hươu cao nhất cả nước. Theo số liệu thống kê năm 2022, tổng đàn hươu trên địa bàn toàn tỉnh là hơn 40 ngàn con (chiếm 62,9% cả nước), sản lượng nhung hươu đạt hơn 18 tấn/năm. Trong đó tập trung chủ yếu ở huyện Hương Sơn với 40.978 con, sản lượng nhung hươu đạt 16,98 tấn.
Trên địa bàn huyện Hương Sơn hiện có 13 sản phẩm chế biến từ Nhung hươu đạt tiêu chuẩn OCOP 3 sao, 4 sao được người tiêu dùng tin tưởng sử dụng như rượu nhung hươu, nhung hươu tán bột, nhung hươu thái lát, nhung hươu tươi… và có 4 cơ sở (Chiến Sơn, Hiền Ngọc, Thuận Hà, Hương Luật) đi đầu trong việc chế biến sâu các sản phẩm từ Nhung hươu.
Nhận thấy được giá trị kinh tế vô cùng to lớn từ Nhung hươu nên những năm gần đây, được sự quan tâm của chính quyền địa phương, các hộ chăn nuôi đã từng bước tìm tòi, nghiên cứu trong khâu tuyển chọn, chăm sóc con giống, cùng với đó là nhiều doanh nghiệp đầu tư chế biến sâu các sản phẩm từ Nhung hươu. Do vậy, hiện nay Nhung hươu đã và đang là một sản phẩm có uy tín trên thị trường. Nhung hươu Hương Sơn không còn nép mình trong khuôn khổ của địa phương mà đã vươn mình có mặt ở khắp các thị trường gần xa. Điều đó khẳng định chất lượng và khả năng đáp ứng của đặc sản Nhung hươu đối với người tiêu dùng là rất cao.
Năm 2008, Cục Sở hữu trí tuệ đã cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu: “Hươu giống và nhung hươu Hương Sơn”, hươu sao Hương Sơn đã trở thành nhãn hiệu độc quyền trong nước và trở thành địa chỉ tin cậy cung cấp nguồn nhung và hươu giống cho các địa phương trong cả nước. Năm 2019, nhung hươu Hương Sơn được Cục Sở hữu trí tuệ cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý. Hiện nay, huyện Hương Sơn đang phối hợp với Sở Khoa học Công nghệ triển khai dự án phát triển chỉ dẫn địa lý đối với Nhung hươu.
Một số sản phẩm từ nhung hươu Hương Sơn
Năm 2012, UBND tỉnh đã xác định Hươu là sản phẩm hàng hóa nông nghiệp chủ lực của tỉnh Hà Tĩnh (Quyết định số 853/ QĐ-UBND ngày 27/3/2012 của Ủy ban nhân dân tỉnh). Cùng với xác định là vật nuôi chủ lực, Tỉnh đã ban hành nhiều chính sách hỗ trợ phát triển sản xuất, tiêu thụ sản phẩm từ Hươu sao (hỗ trợ giống, xây dựng chuồng trại, kết nối tiêu thụ sản phẩm, xây dựng sản phẩm OCOP…).
Để Nhung hươu đến gần hơn với người tiêu dùng, bên cạnh việc tập trung nâng cao chất lượng con giống, đa dạng hóa sản phẩm thì các hoạt động quảng bá cũng cần được quan tâm đầu tư nhiều hơn nữa. Người tiêu dùng và du khách có thể thuận tiện tìm mua Nhung hươu tại các quầy giới thiệu sản phẩm OCOP của địa phương, tại các siêu thị, cửa hàng, ở các hội chợ trong và ngoài tỉnh, trong đó có những hội chợ tầm quốc tế như VITM Hà Nội, VITM Đà Nẵng, ITE Hồ Chí Minh. Tại các sự kiện này sẽ mở ra cơ hội nhiều hơn khi du khách khắp các vùng miền được trực tiếp nhìn thấy và nếm thử sản phẩm. Bên cạnh đó, du khách cũng có thể tiếp cận sản phẩm Nhung hươu thông qua hệ thống Internet. Kênh thông tin này đã được một số doanh nghiệp triển khai nhưng chưa thật sự mạnh mẽ và rộng khắp. Việc tận dụng tối đa kênh bán hàng online như thông qua sàn thương mại điện tử, Facebook, Youtube, Twitter, Google+…đã, đang và sẽ mang lại hiệu quả tối ưu cho các doanh nghiệp nhằm đưa thương hiệu Nhung hươu tiếp cận gần hơn với người tiêu dùng và du khách, khẳng định thương hiệu và vị thế sản phẩm Nhung hươu Hương Sơn trên thị trường trong nước và quốc tế.