Năm mới 2017- Đinh Dậu đã về. Những ai tuổi cầm tinh con gà có thể tự hào đó là một năm đẹp, bởi con gà là dấu hiệu thứ 10 trong hệ tử vi chiêm tinh học phương Đông. Người tuổi gà nhìn chung có đức tính: Tự tin, kiên cường, mạnh mẽ đan xen cả tính kiêu ngạo và tích cực trong cuộc sống. Nói cách khác đó là người có tầm nhìn rộng, chuộng tính truyền thống, luôn hướng về gia đình, họ hàng và nguồn cội, tràn trề hy vọng vào sự thành đạt cả hiện tại và tương lai.
Trong 1 tá của con giáp, gà thuộc lọai lành tính, dễ thương và ở môi trường nào, gà cũng có chỗ đứng, nhất là vùng nông thôn rộng lớn. Gà ở nơi phố phường, đa phần sống ở tầng lầu, một số gia đình có mặt sân thường để chuồng cho thế giới gà tre có tiếng gáy te te báo hiệu bình minh thức dậy.
“
Nhà em có một đàn gà
Chúng thường đi bộ từ nhà ra sân
Mỗi khi mưa bão ngập sân
Chúng lại đi bộ từ sân vào nhà”.
Gà là loài vật sống thân thiện với con người, và con người dù ở nơi đâu cũng có thú nuôi gà, nào gà thịt, gà lấy trứng, gà giống, gà cảnh, gà chọi với nhiều giống gà khác nhau. Gà rừng đẹp, nhiều giống khác nhau, còn tiếng gáy được coi là nhạc công của núi rừng. Dạo trước ngược đường lên Cầu Treo, cheo leo núi rừng tôi đã nghe gà rừng gáy xôn xao, hòa trong tiếng ù ù của gió núi và sóng nước trên vùng Nước Sốt mỗi khi đàn cá mát tung tăng bơi lượn đẹp đến nao lòng về cảnh đẹp và sự giàu có của Hương Sơn.
Thương hiệu gà nổi tiếng xưa nay phải kể đến giống gà Đông Tảo ở huyện Khoái Châu (Hưng Yên). Đây là loại gà quý hiếm, ngon lạ từ ngày xưa để lại, nay được gọi là gà Đông Tảo thuần chủng. Địa phương này đã lập mấy Công ty TNHH, chuyên cung cấp gà giống, thức ăn và chuồng trại cho cả nước; đồng thời cử người đến những nơi có yêu cầu để hướng dẫn kinh nghiệm nuôi, phát triển thứ gà ngày trước chuyên để tiến vua.
Nổi tiếng nuôi gà Đông Tảo xã này là ông Hiệu ở xóm Trung Đình, người lập kỷ lục đã bán một cặp gà trống mái với giá 70 triệu đồng cho một đại gia. Một số gia đình khác lại nổi tiếng cách thức chế biến 3 món ăn từ giống gà quý hiếm của làng, đó là gà hầm thuốc bắc, gà nướng lá chanh và nấu giả thịt chồn chồn.
Bắc Ninh - quê hương quan họ có giống gà tre đẹp nổi tiếng. Thân hình nhỏ bé nhưng khoác lên mình bộ lông nhiều màu, còn lông đuôi dài tha thướt như vũ nữ kiều diễm. Vùng Nga Sơn (Thanh Hóa) hay ở Bình Định đất võ có loại gà cồ, dân gian gọi đùa là gà cồ giận mẹ, bởi tiếng kêu cu cục cục cục, ý nói con lớn rồi tự đi mà kiếm ăn. Còn loại gà cồ đá hay gà chọi đều được liệt vào loại gà quý tộc hiếm có. Anh chàng này lúc nào cũng chững chạc, oai phong, ngẫng cao đầu hướng về phía trước. Bản tính giống gà này là chuyên “gây sự”, khi gặp gà cùng loại là nó trình diễn lối đá cung phu, chân bật cao khỏi mặt đất gần nửa thước “Tây”...Người qua đường nếu gặp cảnh này thì dừng lại xem không chán.
Bí quyết chọn gà đá để dự thi hội Xuân gồm 4 bài: Nhất thủ, nhị vĩ, tam hình, tứ túc. Nghĩa là gương mặt phải nhanh nhẹn, sáng sủa, cổ to, khỏe, đuôi cụp xuống còn thân hình tròn trịa, ngực nở, lườn thẳng. Về chân ngón phải dài, 2 hàng vảy đều nhau… Nhưng ai đã về Kinh Bắc chắc không thể nào quên những hội gà tre hút hồn. Còn hội đá gà gần như có nhiều làng xã tổ chức dịp Tết đến Xuân về.
Tết Bính Thân năm ngoái, người viết bài này sang huyện Đông Anh (Hà Nội) xem hội đá gà, nghe các cụ cao niên đọc thơ vui, nay xin chép lại:
“Nửa đêm gà gáy o o/ Ông bà không ngủ mà lo đá gà/ Gà ông hùng hục tấn công/ Gà bà há họng táp đầu gà ông/ Đá cho trụi cánh trụi lông/ Đá cho tới sáng gà ông ngoẻo đầu
”. Vui chưa?
Từ khi đổi mới, giống gà công nghiệp phát triển ở nhiều nơi, đa phần là giống gà công nghiệp lông trắng, mào đỏ được liệt vào loại gà siêu thịt, mỗi con thường cho từ 2,5 đến 3,5 kg sau 3-4 tháng nuôi hoặc đẻ khoảng 120 quả trứng mỗi năm. Yếu điểm của giống gà này như thiên hạ ví “ngu ngơ như gà công nghiệp”.
Thơ ca về con gà trong nam, ngoài bắc và cả Hà Tĩnh, Hương Sơn quê mình đều lai láng. Xin dẫn mấy vần thơ vui về gà trống- mái để hầu quý vị nhân ngày xuân Đinh Dậu:
“
Có con gà trống hoa mơ/ Mãi mê đạp mái bạc phơ mái đầu/ Bạc thì bạc có sao đâu/ Nếu không đạp mái sống lâu làm gì”.
Anh chàng đã hăng, xem ra ả ta cũng không vừa:
“Còn con gà mái hoa mơ/ Nó đi tìm trống đỏ phơ cái mào/ Đỏ thì đỏ kể xác tao/ Nếu không tìm trống thì tao ế à”.
Sự đời xem ra thật thú vị, bởi:
“
Cuộc đời ngẫm cũng chông gai/ Thôi thì ta cứ đầu thai kiếp gà/ Tha hồ ghẹo nguyệt trêu hoa/ ăn no dững mỡ lê la xóm làng”.
Với các bạn trẻ, nếu chọn năm nay (âm lịch) để sinh con đẻ cái cũng tốt. Đó là năm mang mệnh hỏa. Con trai thuộc cung khẩn thủy; con gái thuộc cung cẩn. Cả hai sẽ có tài vận tốt, quyết tâm với sự nghiệp, sức khỏe ổn định.
Ngày xuân Đinh Dậu xin hầu chuyện vui cùng quý vị.
Nguyễn Xuân Lương